അയൽ രാജ്യങ്ങളിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ് പാർട്ടികൾ പാക്കിസ്ഥാൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി

സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുന്ന സമയത്തുതന്നെ ആദ്യ പാകിസ്ഥാൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി  രൂപീകരിച്ചെങ്കിലും മൂന്നാഴ്ച്ച മാത്രമായിരുന്നു പാർട്ടിയുടെ   ആയുസ്സ്.കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ നേതാക്കളായിരുന്ന തേജാ സിംഗ് സ്വതന്തറും ഫസൽ ഇലാഹി ബുർഖാനുമായിരുന്നു  പാർട്ടി രൂപീകരണത്തിനു  പിന്നിൽ.ബുർഖാനും സ്വതന്തറും ദത്തും അടങ്ങിയ പോളിറ്റ്  ബ്യുറോവും രുപീകരിച്ചു.

എന്നാൽ ദേശീയ സ്വയം നിർണയാവകാശത്തിനുള്ള ആദ്യനയം തിരുത്തി മതാടിസ്ഥാനത്തിനുള്ള പാകിസ്ഥാൻ രൂപീകരണം പിന്തിരിപ്പനാണെന്ന നിലപാടായിരുന്നു സി പി ഐ സ്വീകരിച്ചത്.എന്നാൽ സ്വതന്തറും  ബുർഖാനും ഈ നയം അംഗീകരിക്കാൻ കൂട്ടാക്കിയില്ല.1946  ജൂലൈ 16  ന് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്ഥാൻ (പി സി പി )രൂപീകരിച്ചതായി ലോകത്തെ 40 കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടികളെ ഇവർ കത്ത് മുഖേന അറിയിച്ചു.

പഞ്ചാബിലെ 2293  പാർട്ടി   അംഗങ്ങളിൽ പകുതിയോളം പേർ ,പ്രത്യേകിച്ചും പടിഞ്ഞാറൻ പഞ്ചാബിലുള്ളവർ പുതിയ പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു .സിന്ധിൽ ഖാദിർ ബക്ഷ് നിസാമനിയുടെ  നേതൃത്വത്തിലുള്ളവരും പി സി പി അംഗങ്ങളായി.എന്നാൽ തുടർന്ന് നടന്ന വർഗീയ ലഹളകളെത്തുടർന്ന് ഹിന്ദു,സിഖ് വിഭാഗത്തിൽപെട്ട കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകാർക്ക് ഇന്ത്യൻ ഭാഗത്തുള്ള പഞ്ചാബിലേക്ക് നീങ്ങേണ്ടി വന്നു.അതോടെ പാർട്ടി പ്രവർത്തന രഹിതവുമായി.

കൽക്കട്ടയിൽ 1948 മാർച്ച് 6 ന് നടന്ന കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയുടെ അഖിലേന്ത്യാ സമ്മേളനത്തിൽ വച്ച് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്ഥാൻ രുപംകൊണ്ടു.പാകിസ്ഥാൻ ഭാഗത്ത് നിന്നുള്ള കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി പ്രവർത്തകർ യോഗം ചേർന്ന് സി പി പി രുപീകരിച്ചു .അഖിലേന്ത്യാ പുരോഗമന സാഹിത്യ സംഘടനയുടെ സ്ഥാപകനായിരുന്ന സഹീർ അബ്ബാസിനെ സ്ഥാപക ജനറൽ സെക്രെട്ടറിയായി തെരഞ്ഞെടുത്തു.കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിൽ (ഇപ്പോഴത്തെ ബംഗ്ളാദേശ് )സംസ്ഥാന കമ്മിറ്റിയും രൂപീകരിച്ച്.കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ പല മുസ്ലിം നേതാക്കളെയും പാകിസ്ഥാൻ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി കെട്ടിപ്പടുക്കാൻ നീയോഗിച്ചു .

          ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി അൻപത്തി ഒന്നിൽ റാവൽപിണ്ടി ഗുഡാലോചന കേസിൽ പെടുത്തി കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി നേതാക്കളെ പാകിസ്ഥാൻ സര്ക്കാര് ജയിലിലടിച്ചു .ശക്തമായ അടിച്ചമർത്തലും തുടർന്ന് നടന്നു.ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി ജവർലാൽനെഹ്‌റു ഇടപെട്ട് പല നേതാക്കളെയും ഇന്ത്യലിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു.ഇക്കാലമായപ്പോഴേക്കും പടിഞ്ഞാറൻ പാകിസ്ഥാനിൽ പാർട്ടി ദുർബലമായിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു .

                    ശക്തമായ അടിച്ചമർത്തലിനെ തുടർന്ന് ആസാദ് പാകിസ്ഥാൻ പാർട്ടി എന്നപേരിൽ ഒരുപാർട്ടി രൂപീകരിച്ച് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി പ്രവർത്തനം തുടർന്നു .മിയാൻ ഇഫ്തിക്കറുദീൻ ആയിരുന്നു നേതാവ്.ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി അൻപത്തിയേഴിൽ ഇടതുപക്ഷ പ്രവർത്തകർ നാഷണൽ അവാമി പാർട്ടി രുപീകരിച്ചു .ആസാദ് പാകിസ്ഥാൻ പാർട്ടി അവാമി പാർട്ടിയിൽ ലയിക്കുകയും ചെയ്തു.

                  ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി അറുപത് ആയപ്പോഴേക്കും പടിഞ്ഞാറൻ പാകിസ്താനിലെ പാർട്ടി അംഗങ്ങളുടെ എണ്ണം മുവ്വായിരത്തോളമായിരുന്നു.പടിഞ്ഞാറൻ പാകിസ്ഥാനിൽ പ്രവർത്തനം അസാധ്യമായതിനെ തുടർന്ന് യൂറോപ് കേന്ദ്രീകരിച്ച് പാർട്ടി പ്രവർത്തനം നടത്താൻ തുടങ്ങി.ഭഗവത് എന്ന പേരിൽ ഒരു ഉറുദു മാസികയും പ്രസിദ്ധീകരണമാരംഭിച്ചു.

കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിൽ പാർട്ടി കുറേയൊക്കെ ശക്തമായിരുന്നു.അവാമി ലീഗ്,കൃഷക് പ്രജാപാർട്ടി,നിസാം ഇ ഇസ്ലാം എന്നീ പാർട്ടികളുമായി ചേർന്ന് ഗണതന്ത്രി ദൾ  എന്ന ഐക്യ മുന്നണി രുപീകരിച്ച് ഇലക്ഷന് മത്സരിച്ചു .പത്ത് സ്ഥാനാർത്ഥികൾ മത്സരിച്ചതിൽ 4  പേര് വിജയിച്ചു.23 പാർട്ടി അംഗങ്ങൾ മറ്റു പാർട്ടികളുടെ സ്ഥാനാർഥികളെയും വിജയിച്ചു.

ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി അൻപത്തി നാലിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയെയും വർഗ്ഗ ബഹുജന സംഘടനകളായ നാഷണൽ സ്റ്റുഡന്റസ് ഫെഡറേഷൻ ,പ്രോഗ്രസ്സിവ് റൈറ്റേഴ്‌സ് മൂവ്മെന്റ് ,റെയിൽവേ വർക്കേഴ്സ് യൂണിയൻ  എന്നിവയും നിരോധിച്ചു.തുടർന്ന് കുൽ  പാകിസ്ഥാൻ കിസാൻ അസോസിയേഷൻ എന്ന സംഘടന രൂപീകരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കാൻ തുടങ്ങി.

ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി അറുപത്തി എട്ടിൽ ധാക്കയിൽ നടന്ന നാലാം പാർട്ടി കോൺഗ്രസിൽ കിഴക്കൻ പാകിസ്ഥാനിൽ പ്രത്യേകം രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി രുപീകരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു.കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഈസ്റ്റ് പാകിസ്ഥാൻ എന്നായിരുന്നു പേര്.ബംഗ്ലാദേശ് രൂപീകരണത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത പാർട്ടി ബംഗ്ലാദേശ് രൂപീകരണത്തിന് ശേഷം കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ബംഗ്ളാദേശ് എന്ന പേരുമാറ്റി.സുഖേന്ദു ദസ്തിക്കാറായിരുന്ന ജനറൽ സെക്രട്ടറി.

ഇക്കാലത്തുതന്നെ പടിഞ്ഞാറൻ പാകിസ്ഥാനിൽ നാഷണൽ അവാമി പാർട്ടി പിളർന്നു.അഫ്സൽ ബംഗാഷിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള വിഭാഗം മസ്‌ദൂർ കിസാൻ പാർട്ടി (എം കെ പി )രുപീകരിച്ചു .ഷേർ  അലി ബച്ച  ആയിരുന്നു ജനറൽ സെക്രട്ടറി.മേജർ ഇഷാഖിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പും എം കെ പി യിൽ ലയിച്ചു .

ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി എഴുപത് മാർച്ചിൽ സിന്ധിലെ ഹൈദരാബാദിൽ എഴുത്തുകാരും സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകരും ബുദ്ധിജീവികളും ചേർന്ന് അവാമി തഖ്‌രീഖ് പാകിസ്ഥാൻ(എ റ്റി പി )എന്ന ഇടതുപക്ഷ പാർട്ടി രുപീകരിച്ചു.മതേതരത്വം,ജാതി വിരുദ്ധ പ്രവർത്തനം,അഴിമതി,സൈനിക മേധാവിത്വം,സാമ്രാജ്യത്വം എന്നിവക്കെതിരെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ആദർശങ്ങളിൽ വിശ്വസിക്കുന്ന ഒരു പാർട്ടിയായിരുന്നു ഇത്.പ്രമുഖ ചിന്തകനായിരുന്ന റസൂൽ ബക്ഷ് പാലീജോയായിരുന്നു  ജനറൽ സെക്രെട്ടറി.

പാകിസ്ഥാൻ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന അയുബ്ബ്‌ ഖാൻ നടപ്പിലാക്കിയ ഭൂ പരിഷ്കരണത്തിനും യന്ത്രവൽക്കരണത്തിനും എതിരെ മസ്‌ദൂർ കിസാൻ പാർട്ടിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ വടക്കു പടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തി സംസ്ഥാനത്ത് ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി എഴുപത്തിൽ കർഷക സമരം ആരംഭിച്ചു.ജന്മിമാരുടെ സ്വകാര്യ ഗുണ്ടകളും സൈന്യവും സമരത്തെ അടിച്ചമർത്തി.സംഘടനയുടെദേശീയ വൈസ് പ്രസിഡന്റ് മൗലവി മുഹമ്മദ് സാദിഖ് കൊല്ലപ്പെട്ടു.സമരത്തെ അടിച്ചമർത്തിയെങ്കിലും കർഷകർക്കിടയിൽ എം കെ പി ക്ക് നല്ല സ്വാധീനമുണ്ടായിരുന്നു.

ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി എഴുപത്തിലും എഴുപത്തി ഏഴിലും നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ എം കെ പി ബഹിഷ്കരിച്ചു.ജനാധിപത്യ പുനഃസ്ഥാപനത്തിനായി പ്രധാന ഇടതുപക്ഷ പാർട്ടികൾ ചേർന്ന് രുപീകരിച്ച അവാമി ജംബുരി ഇത്തിഹാജ് പാകിസ്ഥാൻ(ജനകീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം-എ ജെ ഐ പി ) എന്ന മുന്നണിയിലും എം കെ പി ചേർന്നില്ല.

ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി എഴുപത്തി എട്ടിൽ എം കെ പി  മുന്ന് വിഭാഗങ്ങളായി പിളർന്നു.വടക്കു പടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തി പ്രവിശ്യയിലെയും വടക്കൻ പഞ്ചാബിലേയും പ്രവർത്തകർ ബംഗാഷിന്റെ നേതൃത്വത്തിലും പഞാബിലെയും കറാച്ചിയിലെയും പ്രവർത്തകർ ഷേർ  അലി ബാഘയുടെ യും  ഇമതിയാസ്‌ ആലത്തിന്റെയും നേതൃത്വത്തിന്റെയും മുഉന്നംതെ വിഭാഗം മേജർ ഇഷാഖിന്റെ നേതൃത്വത്തിലും പ്രവർത്തിച്ച് തുടങ്ങി.ബാഖയുടേയും  ഇമതിയാസ്‌ ആലത്തിന്റെയും നേതൃത്വത്തിലുള്ള വിഭാഗം ജനകീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യത്തിൽ ചേർന്നു .

ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി എഴുപത്തി ഒൻപതിൽ ചേർന്ന രണ്ടാം പാർട്ടി കോൺഗ്രസിൽ,യൂണിറ്റി കോൺഗ്രസ് എന്നാണിത് അറിയപ്പെടുന്നത്,എം കെ പി യും പാക്കിസ്ഥാൻ വർക്കേഴ്സ് പാർട്ടിയും ലയിച്ചു .തുടർന്ന് സിയ ഉൽ ഹഖിന്റെ ഭരണത്തിനെതിരെയുള്ള പ്രവർത്തനത്തിലും ജനാധിപത്യ പുനഃസ്ഥാപനത്തിനുള്ള പ്രസ്ഥാനം രൂപീകരിക്കുന്നതിലും പ്രവർത്തനത്തിലും പ്രസ്ഥാനം സജീവമായിരുന്നു.

                           ആയിരത്തി തൊള്ളായിരത്തി തൊണ്ണൂറ്റി അഞ്ചിൽ മേജർ ഇഷാഖിന്റെ  നേതൃത്വത്തിലുള്ള വിഭാഗം, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്ഥാനുമായി ലയിച്ച് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് മസ്‌ദൂർ കിസാൻ പാർട്ടി (സി എം കെ പി ) രുപീകരിച്ച്‌.

രണ്ടായിരത്തി മുന്ന്നിൽ സി എം കെ പി വീണ്ടും പിളർന്നു.മേജർ ഇഷാഖിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ളവർ എം കെ പി പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചു .സൂഫി അബ്ദുൽ ഖലീക് ബലൂച്ചിന്റെയും നെയ്മുർ റഹ്മാന്റേയും നേതൃത്വത്തിലുള്ളവർ മാർക്സിസ്റ്റ് ലെനിനിസ്റ്റ് തത്വ ചിന്തയിൽ ഉറച്ചുനിന്ന് സി എം കെ പിയിൽ തുടരുകയും ചെയ്തു.രണ്ടായിരത്തി ഒൻപത് അവസാനം സി എം കെ പിയിൽ വീണ്ടും പിളർപ്പുണ്ടായി.സൂഫി അബ്ദുൾ ഖലീക് ബലൂച്ചിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ളവർ വർക്കേഴ്സ് പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്ഥാൻ രൂപീകരിച്ചു .

നെയ്‌മർ റഹ്‌മാൻ സി എം കെ പി ജനറൽ സെക്രെട്ടരിയായി .കർഷകരുടെ ഇടയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സി എം കെ പി ക്ക് അവാമി മോർച്ച എന്ന പ്രസിദ്ധീകരണമുണ്ട്.ചൈന- പാകിസ്ഥാൻ  ഇക്കണോമിക് കോറിഡോറിനെ ശക്തമായി ഒരു നിലപാടാണ് ഇവർ സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നത് എന്നത് ഇന്ത്യക്കാർക്ക് താല്പര്യമുണ്ടാക്കിയേക്കാം.

                         പാകിസ്ഥാനിൽ പ്രവർത്തിച്ചുവന്ന പ്രധാന ഇടതുപക്ഷ പാർട്ടിയായിരുന്നു 1995 ൽ രുപീകരിച്ച ജദോജ ഇൻക്വിലാബി തഹ്‌രീക്  എന്ന സംഘടന .യൂറോപ്പിൽ പഠനം നടത്തിയിരുന്ന വിദ്യാർഥികളാണ് ഈ സംഘടന രൂപീകരിച്ചത്.പിന്നീട് ലേബർ പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്ഥാൻ എന്ന് പേരുമാറ്റിയ ഈ സംഘടനയുടെ നേതാക്കൾ നിസ്സാർഷാ, ഫാറൂർഖ് താരിഖ് എന്നിവരായിരുന്നു.ഏഴായിരത്തി  മുന്നൂറിലധികം അംഗങ്ങളും മസ്‌ദൂർ  ജടാജൂദ്‌ എന്ന പേരിലുള്ള ഉറുദു വാരികയും പാർട്ടിക്ക് സ്വന്തമായി ഉണ്ടായിരുന്നു.

നിലവിൽ ലേബർ പാർട്ടി ഓഫ് പാകിസ്ഥാൻ   കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് മസ്‌ദൂർ കിസാൻ പാർട്ടി (സി എം കെ പി )യും നാഷണൽ വർക്കേഴ്സ് പാർട്ടിയും ലയിച്ച് അവാമി വർക്കേഴ്സ് പാർട്ടി എന്ന പുതിയ പാര്ടിയ്യായി പ്രവർത്തിക്കുകയാണ്. ഫാറൂർഖ് താരിഖ് ആണ്  ജനറൽ സെക്രെട്ടറി.